İÇ KALİTE KONTROL

Bir laboratuvar için en önemli kalite kriterlerinden biri uyguladığı iç kalite kontrol programıdır. Ülkemizde, sağlık otoriteleri tarafından klinik laboratuvarlar için zorunlu tutulan bir kalite kontrol programı olmamasına karşın; iç kalite kontrolü laboratuvar uygulamaları için bir zorunluluktur.

Laboratuvarlarımız da bilimsel standartlara uygun olarak kalite kontrol programını uygulanmaktadır. Laboratuvarımız yaygın kabul görmüş uygulamaları da dikkate alarak kendi iç kalite kontrol programını geliştirmiş ve bu kalite kontrol programı, ISO 15189 akreditasyonu sürecinde denetlenerek uygun bulunmuştur.

İç Kalite Kontrol Uygulamalarımız için talimat oluşturulmuş ve genel hatları ile aşağıdaki gibidir:

• Tüm laboratuvarlar testleri, en az bir kalite kontrol programına dahildir. Eğer gerekli kalite kontrol testi tamamlanmamışsa, hiçbir hastanın test sonucu raporlanmaz. Bir testin kalite kontrolünün nasıl yapıldığı testlerin çalışma talimatında ayrıntılı olarak tanımlanır.
• Laboratuvarımızda çalışılan her test için, kesinlikten sapma (imprecision) ve doğruluktan sapmanın (incorrectness) maksimum kabul edilebilir limitleri belirlenmiştir. Bu sınırlar, Westgard Kuralları temel alınarak oluşturulmuştur.
• Kalite kontrol örnekleri hasta örneği gibi ele alınır. Kalite kontrol örneklerinin hedef değerleri, referans aralık ve raporlanabilir aralık sınırları içinde olmalıdır. Farklı konsantrasyon düzeyleri, kalite kontrol örneklerinin dilüsyonu ile elde edilemez. Aynı test sistemi için kalite kontrol örneği ve kalibrasyon örneği aynı olamaz.
• Mümkün olan her durumda, her gün en az iki seviye kontrol çalışılır; birinci seviye referans aralık içinde, diğer seviye de raporlanabilir aralık içindedir.
• Ölçümle elde edilen veri, o testle ilgili kesinlikten sapma (imprecision) ve doğruluktan sapma (incorrectness) sınırlarının içinde olup olmadığına göre bölüm uzman doktoru tarafından değerlendirilir. Herhangi bir sapma olması durumunda, hasta örneği çalışılmaz. Tüm sistem gözden geçirilir, bakım, gerekirse kalibrasyon yapılır ve yeniden kontrol örneği çalışılır. Yapılan işlemler belgelenir. Bu örnekten uygun sonuç alınması durumunda hasta örnekleri çalışılmaya başlanır.
• Tüm kalite kontrol sonuçları, laboratuvar QC programında belgelenir ve saklanır.